DZIELNICOWY PROGRAM EDUKACJI EKOLOGICZNEJ "OD NAJMŁODSZYCH LAT Z EKOLOGIĄ ZA PAN BRAT"

W tym roku szkolnym nasze przedszkole będzie brało udział w programie ekologicznym skierowanym do wszystkich przedszkolaków, co łączy się ściśle z innymi podejmowanymi przez nas działaniami związanymi z edukacją w terenie (realizacja projektu Erasmus+ Blossoming Outdoors oraz Active Learning Outdoors - Implementing Forrest School Approach).

Założenia programu 

Dzieci są aktywnymi obserwatorami tego, co się wokół nich dzieje i nie mają jeszcze wykształconych złych przyzwyczajeń. Nabywanie przez dziecko świadomości ekologicznej, odpowiedzialnego działania na rzecz ochrony i poprawy środowiska człowieka, wymaga systematycznego i celowego działania nauczyciela.

Program „Od najmłodszych lat z ekologią za pan brat" przeznaczony jest dla  dzieci w wieku 5-6 lat, uczęszczających do wolskich przedszkoli w roku szkolnym 2020/2021.

Zawarte w programie treści zostały podzielone na propozycje/tematykę działań planowanych w kolejnych miesiącach. Mogą być one jednak realizowane w dowolnej kolejności i modyfikowane przez nauczycieli, którzy zechcą wnieść do niego własne pomysły.                  

Należy umożliwić dzieciom, na różnych poziomach, poszerzanie i pogłębianie wiadomości zgodnie z ich wzrastającymi możliwościami intelektualno – percepcyjnymi. Dobierać metody i formy w taki sposób, aby zajęcia i podejmowane działania były ciekawe, pobudzały do myślenia, poszukiwania, a przede wszystkim do działania.                                 

Założenia oraz proponowane działania w programie „Od najmłodszych lat z ekologią za pan brat" są  zgodne z podstawą programową wychowania przedszkolnego zawartą w Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r.

Cele główne:

• Rozbudzanie u dzieci zainteresowań przyrodniczych; dostrzeganie i poznawanie piękna otaczającej nas przyrody;
• Kształtowanie i podejmowanie działań na rzecz ochrony środowiska w tym kształtowanie postawy ekologicznej;
• Poszerzenie oferty dydaktycznej wolskich oddziałów przedszkolnych;
• Integrowanie wolskich środowisk oświatowych.

Cele szczegółowe programu:

• Uświadomienie znaczenia i piękna otaczającego środowiska naturalnego;
• Zdobywanie, pogłębianie i utrwalanie wiadomości na temat życia roślin i zwierząt;
• Rozwijanie poczucia troski i odpowiedzialności o obecną i przyszłą jakość życia  (stan środowiska przyrodniczego) na Ziemi;
• Aktywne uczestnictwo w poznawaniu przyrody poprzez bezpośrednią obserwację, eksperymentowanie, poszukiwanie; formułowanie wniosków i spostrzeżeń;
• Zapoznanie z przyczynami i skutkami zanieczyszczenia środowiska (wód, powietrza, gleby);
• Zapoznanie z zasadami i sposobami ochrony środowiska przyrodniczego (i rozumienie konieczności ich przestrzegania);
• Włączanie w akcje i działania proekologiczne;
• Kształtowanie właściwych nawyków (oszczędzanie wody, energii, segregowanie odpadów – w celu recyklingu, itp.);
• Wdrażanie do podejmowania działań ekologicznych w najbliższym otoczeniu i we własnym życiu;
• Stwarzanie możliwości oddziaływania poprzez edukację dzieci na inne osoby (członków rodzin dzieci, innych ludzi);
• Poszerzanie zasobu słownictwa o znaczeniu przyrodniczo-ekologicznym;
• Wdrażanie do wyrażania swojego rozumienia świata, zjawisk i rzeczy znajdujących się w najbliższym otoczeniu za pomocą komunikatów werbalnych i pozawerbalnych: tańca, ruchu, impresji plastycznych, technicznych, teatralnych;
• Wspieranie wszechstronnego rozwoju dziecka.

Warunki realizacji programu:

Zajęcia z edukacji ekologicznej powinny odbywać się cyklicznie  - jeden raz w tygodniu (w wyznaczonym na stałe dniu).

Formy i metody realizacji programu:

• Zadania praktyczno-badawcze (sadzenie i pielęgnacja roślin – np. w kąciku przyrody w sali, ogrodzie przedszkolnym);
• Gry i zabawy dydaktyczne w terenie;
• Wyjścia i wycieczki (park, las, różne instytucje np. Muzeum Jeździectwa i Łowiectwa);
• Organizowanie spotkań z ekspertami (przedstawicielami instytucji), których praca związana jest ze środowiskiem przyrodniczym i jej ochroną;
• Przekazy literackie: opowiadanie, wiersze itp.;
• Zabawy tematyczne, dydaktyczne, badawcze, eksperymenty;
• Pogadanki, dyskusje, „burza mózgów”;
• Zabawy i zajęcia o tematyce przyrodniczej i ekologicznej z wykorzystaniem środków multimedialnych (filmy, tablica interaktywna, różnego rodzaju programy komputerowe, magiczny dywan - podłoga interaktywna, itp.);
• Zabawy z piosenką o treści ekologicznej, przyrodniczej;
• Udział w ogólnopolskich akcjach i działaniach na rzecz ochrony środowiska;
• Promowanie przez przedszkola działań na rzecz ochrony środowiska np. poprzez przygotowywanie i prezentację przedstawień o treści przyrodniczej i ekologicznej; (np. dla dzieci z innych przedszkoli szkół, rodziców);
• Przygotowywanie i umieszczanie w widocznych miejscach tzw. EKO – plakatów, stworzenie EKO – kącików/ EKO- tablic;
• Przygotowywanie konkursów dla dzieci o tematyce przyrodniczej i ekologicznej;
• Spotkania, warsztaty, szkolenia dla nauczycieli realizujących program;
• Fotorelacje placówek z realizacji programu na stronach Urzędu Dzielnicy Wola oraz własnych;
• Realizacja projektu badawczego „Ekologia”;
• Zorganizowanie wewnątrzprzedszkolnych konkursów dla dzieci i rodziców: plastycznych, recytatorskich, wokalnych w dowolnym terminie (do wyboru);
• „Ekologiczna choinka” w Urzędzie Dzielnicy Wola – ekologiczne ozdoby choinkowe przygotowane przez dzieci z wolskich placówek oświatowych;
• „Eko – moda na Balu Ekologa” – Powitanie Wiosny w OSIR;
• Dzielnicowy Konkurs Plastyczny „Coś ciekawego z materiału odpadowego” – kwiecień 2021;
• „Dzień Wolskiego Ekologa” – rejonowe zabawy terenowe podsumowujące realizację całorocznych działań (dyplom, odznaka „Wolski Ekolog”) – 21 maj 2021 r.

•  Spacer w najbliższej okolicy przedszkola w celu obserwacji i poszukiwania pojemników do recyklingu;
• Udział w ogólnopolskiej akcji SPRZATANIE ŚWIATA (24 września) - porządkowanie ogrodu przedszkolnego i najbliższej okolicy;
• Utworzenie wspólnie z dziećmi „KODEKSU – MAŁEGO EKOLOGA” – prawa i obowiązki;

• Organizowanie w przedszkolu zbiórki np. makulatury, baterii, zakrętek itp.;

• Utworzenie w ogrodzie przedszkolnym KOMPOSTOWNIKA – wykorzystywanie odpadów organicznych;
• Organizowanie zabaw i zajęć plastycznych z wykorzystaniem surowców wtórnych;

• Spacery i wycieczki po najbliższej okolicy przedszkola – obserwacja jesiennej przyrody;

• Gromadzenie w kącikach przyrody tzw. „Darów Jesieni” (dary lasu, warzywa, owoce);

• „Zdrowie na talerzu” – zajęcia kulinarne z wykorzystaniem sezonowych warzyw lub owoców;
• Wykorzystywanie materiału przyrodniczego do zajęć dydaktycznych wg pomysłu nauczyciela (np. prac plastycznych, zabaw matematycznych – przeliczanie, porównywanie, klasyfikowanie, zabaw muzyczno-rytmicznych itp.);
• Spacer do parku, lasu – zapoznanie z zasadami właściwego zachowywania się w parku, lesie;
• Obchody Święta Drzewa (10 października) – np. posadzenie drzewka w ogrodzie przedszkolnym;

 

• Znaczenie lasów i drzew w życiu zwierząt i ludzi;
• „Lasy w niebezpieczeństwie!” – zapoznanie ze sposobami ochrony drzew; Eksperyment „Jak powstaje papier czerpany?”;
• Las – dom ptaków i zwierząt - przygotowania zwierząt do zimy;
• Udział w zajęciach o tematyce przyrodniczej i ekologicznej organizowanych przez różne instytucje np. w Muzeum Jeździectwa i Łowiectwa;
• Parki, rezerwaty – wyjaśnienie pojęć; zapoznanie z wybranymi chronionymi gatunkami roślin i zwierząt;

• Spacery w najbliższej okolicy przedszkola – obserwacja zmian zachodzących w zimowym krajobrazie;
• Podejmowanie działań na rzecz pomocy zwierzętom:
• „Poznajemy gości zimowej stołówki” – poznanie ptaków zimujących w Polsce, zakładanie karmników; dokarmianie ptaków podczas złych warunków atmosferycznych;
• Organizacja zbiórki karmy i potrzebnych rzeczy dla zwierząt ze schronisk;
• „Choinka dla zwierząt” – wycieczka do Puszczy Kampinoskiej;
• „Ekologiczna choinka” – wykonanie ozdób choinkowych z naturalnych surowców (lub wtórnych);

• „Skąd bierzemy prąd?” – poznawanie źródeł pozyskiwania energii i rodzajów elektrowni;
• Zasady oszczędzania energii (np.: ciepło – zakręcanie kaloryferów podczas wietrzenia, energia świetlna - używanie energooszczędnych żarówek, wyłączanie urządzeń na tzw. standy (czuwaniu); fotowoltaika, paliwo ekologiczne – z odpadów, odłączanie z kontaktów zbędnych urządzeń elektrycznych, oświetlanie  wybranych miejsc na czujniki tzw. fotokomórki itp.);
• „Energia w naszym przedszkolu” – spacer po pomieszczeniach przedszkolnych w poszukiwaniu urządzeń działających na prąd; wdrażanie do poszanowania energii elektrycznej;
• Teatrzyk cieni – eksperymentowanie ze światłem;

• „Woda w różnej postaci” - zapoznanie z różnymi stanami skupienia wody (śnieg, lód, para, ciecz); doświadczenia ze śniegiem, lodem - zwrócenie uwagi na zanieczyszczenia;
• „Komu i do czego potrzebna jest woda?” – poznawanie znaczenia wody w życiu człowieka, roślin i zwierząt;
• „Dlaczego pada deszcz?” - poznanie obiegu wody w przyrodzie. Wyjaśnianie pojęcia „kwaśny deszcz” i jego negatywnego skutku;
• „Chore rzeki i jeziora” - zapoznanie z przyczynami zanieczyszczenia wód i sposobami jej ochrony oraz jej oczyszczania;
• „Kącik małego badacza” – zabawy badawcze z wodą (rozpuszczanie różnych substancji w wodzie, barwienie wody, parowanie i skraplanie, „co pływa, co tonie”, krystalizacja soli i cukru itp.);
• Zabawy na śniegu i lodzie – przestrzeganie bezpieczeństwa zabaw;
• „Oszczędzamy wodę” – poznanie sposobów oszczędzania; projektowanie plakietek, umieszczanie ich przy kranach w przedszkolu  i domu;

 

• Światowy Dzień Dzikiej Przyrody (3 marca);
• „W poszukiwaniu wiosny” – spacery w najbliższej okolicy, obserwacja przyrody;
• „Wiosna na parapecie” – założenie hodowli roślin: siane rzeżuchy, owsa, kwiatów, sadzenie cebuli itp.; pielęgnacja oraz obserwacja wzrostu roślin;
• „Czego do życia potrzebuje roślina?” – eksperymenty i doświadczenia z wodą i światłem;
• Obchody Pierwszego Dnia Wiosny - przygotowanie „EKOLOGICZNEJ MARZANNY” (z odpadów, surowców wtórnych);

• Międzynarodowy Dzień Ptaków (1 kwietnia) - poszukiwanie i obserwacja ptaków w ogrodzie przedszkolnym, poznanie wyglądu i nazw wybranych ptaków, ich zwyczajów, jesienne migracje, wiosenne przyloty, budowanie gniazd;  rysowanie, malowanie, konstruowanie ptaków wg pomysłów dzieci itp.);
• „ Co to jest gleba?” – wyjaśnienie pojęcia; Komu i do czego jest potrzebna? – burza mózgów;
• „Zanieczyszczenia gleby i sposoby jej ochrony” – pogadanki, prelekcje, filmy itp.;
• Prace w ogrodzie przedszkolnym: sianie i sadzenie kwiatów, warzyw na wyznaczonych rabatach i klombach – pielęgnacja i obserwacja wzrostu roślin;
• Obchody Międzynarodowego Dnia Ziemi (22 kwietnia) – udział w akcji „GODZINA DLA ZIEMI” - przygotowanie i umieszczenie w widocznych miejscach plakatów informujących o organizowanej akcji;
• Wystawka prac z okazji obchodów Dnia Ziemi;

• Zabawy w plenerze – obserwacje przyrodnicze (z wykorzystaniem lup) owadów, roślin;
• Dzień Niezapominajki – 15 maja;
• „Co to jest powietrze?” – poszukiwanie odpowiedzi;
• „Szukaj wiatru w polu” - zabawy z wiatrem, eksperymenty, doświadczenia;
• „Chore powietrze” – zapoznanie z przyczynami zanieczyszczenia powietrza i sposobami jego ochrony; 

• Dzień Ochrony Środowiska (5 czerwca);
• Wycieczka całodniowa do gospodarstwa agroturystycznego (lub innego miejsca przyrodniczego) - poznawanie zwierząt hodowanych na wsi oraz wyrobów z własnej ekologicznej hodowli; zabawy na łonie natury;
• „Eko piknik” z udziałem rodziców z okazji Dnia Dziecka, Święta Rodziny itp.